Πέμπτη 19 Ιουνίου 2025

Ο ναυτικός αγώνας στην Επανάσταση την περίοδο 1821-1823. Αξιολόγηση της στρατηγικής και τακτικής των εμπολέμων στο θαλάσσιο πεδίο

 

Η ναυμαχία των Σπετσών (8 Σεπτεμβρίου 1822)

 

του Χρόνη Βάρσου

Φιλολόγου-Ιστορικού ερευνητή

ΜΑ Νεώτερης & Σύγχρονης Ιστορίας Πανεπιστημίου Νεάπολις Πάφου.


 Το παρόν άρθρο δημοσιεύθηκε στο περιοδικό "ΑΡΔΗΝ" (τεύχος 134-135, Φεβρουαρίου - Μαΐου 2025)

Από την αρχή της Επανάστασης του 1821 ο ελληνικός στόλος, κλήθηκε να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο τόσο στο ναυτικό πεδίο όσο και έμμεσα στην έκβαση των χερσαίων επιχειρήσεων. Αν και στον πυρήνα του ουσιαστικά ήταν ένας πρώην ιδιωτικός εμπορικός στόλος, την τελευταία 50ετία (1774-1821) είχε μεταβληθεί σταδιακά σε καθαρά πολεμικό, με την αύξηση της ναυτικής εκπαίδευσης, εμπειρίας και ετοιμότητας των πληρωμάτων του, τη βελτίωση των τακτικών μάχης αλλά και την ενίσχυσή του με ναυτικά πυροβόλα για την αντιμετώπιση των πειρατών της βόρειας Αφρικής. Η προεπαναστατική ελληνική ναυτιλία άθροιζε στις αρχές του 19ου αιώνα πάνω από 950 πλοία άνω των 150 τόνων με 18.000 πληρώματα και 5.650 κανόνια από 45 ναυτότοπους (ναυτικά νησιά και παραθαλάσσιες περιοχές). Αν και περισσότερα από 700 πλοία προσχώρησαν στην Επανάσταση, αυτά που μπορούσαν να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις των ναυτικών συγκρούσεων (μπρίκια και γολέτες άνω των 180 τόνων με 12-18 πυροβόλα), σύμφωνα με ποικίλες πηγές, ανερχόταν σε περίπου 200 σκάφη (Ύδρα 74, Σπέτσες 47, Ψαρά 40, Κάσος 30, Γαλαξίδι 13). Εντούτοις ποτέ δεν κινητοποιήθηκαν ταυτόχρονα σε μια μόνον επιχείρηση πάνω από 70 πλοία, είτε λόγω οικονομικής δυσπραγίας, είτε λόγω οργανωτικής κι επιχειρησιακής αδυναμίας, με πιο συχνή τη δράση μικτών μοιρών των 20-30 πλοίων.

Κυριακή 23 Μαρτίου 2025

Το γεωπολιτικό τοπίο το 1821 - ο ρόλος της Φιλικής Εταιρείας - η Φθιώτιδα στα χρόνια της Επανάστασης 1821 - 1829


Καλεσμένος στο ΚΑΝΑΛΙ ENA TV της Λαμίας και την εκπομπή ΠΥΞΙΔΑ του Γιώργου Στεργιόπουλου, σε μια συζήτηση για το γεωπολιτικό τοπίο στην Ευρώπη και την Οθωμανική αυτοκρατορία λίγο πριν το ξέσπασμα της Επανάστασης του 1821, τον ρόλο της Φιλικής Εταιρείας και την πολεμική δράση στη Φθιώτιδα την περίοδο 1821-1829. 

https://www.youtube.com/watch?v=g3RYJc7XanA

 

Πέμπτη 6 Ιουνίου 2024

Φεβρουάριος - Σεπτέμβριος 1821: Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης και η Επανάσταση στη Μολδοβλαχία

 

 

του ΧΡΟΝΗ ΒΑΡΣΟΥ

Φιλολόγου-Ιστορικού ερευνητή

ΜΑ Νεώτερης & Σύγχρονης Ιστορίας Πανεπιστημίου Νεάπολις Πάφου.

 

 Το παρόν άρθρο δημοσιεύθηκε στο περιοδικό "ΝΕΟΣ ΕΡΜΗΣ Ο ΛΟΓΙΟΣ" (τεύχος 27, Μαΐου 2024)

Η Επανάσταση στις Ηγεμονίες της Μολδαβίας και της Βλαχίας τον Φεβρουάριο του 1821 αποτέλεσε την πρώτη φάση του Αγώνα της Εθνικής Παλιγγενεσίας με στόχο να συσπειρώσει τους υπόδουλους βαλκανικούς λαούς σ΄ ένα μέτωπο ενάντια στη μακραίωνη οθωμανική καταπίεση. Ταυτόχρονα θα δημιουργούσε έναν μεγάλο αντιπερισπασμό στη βόρεια Βαλκανική που σε συνδυασμό με τον εν εξελίξει πόλεμο της Πύλης με τον αποστάτη Αλή πασά στην Ήπειρο και το ανοιχτό μέτωπο με την Περσία στα ανατολικά, θα διαμόρφωνε τις κατάλληλες συνθήκες για την επιτυχία της Επανάστασης που επρόκειτο να ξεσπάσει τον Μάρτιο στην κυρίως Ελλάδα. 

Ο ναυτικός αγώνας στην Επανάσταση την περίοδο 1821-1823. Αξιολόγηση της στρατηγικής και τακτικής των εμπολέμων στο θαλάσσιο πεδίο

  Η ναυμαχία των Σπετσών (8 Σεπτεμβρίου 1822)   του Χρόνη Βάρσου Φιλολόγου-Ιστορικού ερευνητή ΜΑ Νεώτερης & Σύγχρονης Ιστορίας Πανεπισ...